Dishonored

In één van de grote topper op games gebied in 2012 was onbetwist Dishonord. Een spel waarin de speler in de huid kruipt van Corvo Attano, de lijfwacht van de koningin en haar dochter. Tijdens een epidemie die de bevolking van de stad Dunwall decimeert wordt deze koningin vermoord en Corvo krijgt de schuld. Hij wordt gearresteerd maar ontsnapt met wat hulp van het verzet en wordt de sluipmoordenaar voor de drie leiders van het verzet die de dochter van de koningin, Emelie, op de troon willen plaatsen.
Als Corvo sluip je door de straten en over de daken van het geruïneerde Dunwall waar een  dodelijk plaag heerst die zijn slachtoffers eerst in een soort zombies veranderd, en waar alle vrouwen broeken dragen. Dat is een ding daar kennelijk… Of de makers waren te  om lui aparte jurken voor hen te maken.

Het gene waar Dishonored in uitblinkt is zijn retro futuristische uitstraling. Het eerste wat ik dacht toen ik deze setting zag was echter: ‘Dit doet me erg denken aan Half-Life 2!’ De vormgeving van doet erg denken aan een retro-futuristische versie van City 17 als de machines van Combine op Walvisolie werkten. Er lopen zelfs wachters rond op stelten die erg lijken op Tripods! Goed geknipt en geplakt Viktor Antonov! Dacht je dat we het niet zouden merken? 

Is het een goed spel? Ja.
Is het fantastisch? Meh. Het is leuk om te spelen maar geen spel waar ik speciaal voor thuis blijf. De game is uitstekend en de vrijheid hoe je problemen oplost eindeloos, maar je moet van dit soort games houden om er echt van te genieten.
Maar waar het mij werkelijk om gaat, Is het Steampunk?

De setting van Dunwall heeft alles om een Steampunk verhaal te vertellen. In de achtergrond informatie kon worden ontleend dat Dunwall rijk is geworden door de walvis jacht en zijn macht heeft verworven dankzij het gebruik van de olie. Tijdens gespreken tussen officieren wordt ook gespeculeerd dat Dunwall een grootmacht zou kunnen zijn als de stad niet door de plaag zou zijn getroffen dankzij deze energiebron.

Maar dat gezegd te hebben, is het verhaal van Dishonored Steampunk? Laten we eerst definiëren wat Steampunk is. Steampunk is een vorm van scifi dat zich afspeelt in een alternatief verleden waarin technologie de drijfveer is voor het veranderde verloop van onze geschiedenis. Kortom het zijn what-if verhalen waarin technologie de hoofdrol speelt en hoe de mens deze technologie gebruikt. Bijvoorbeeld, stel je voor dat cybernetische technologie al bestond tijdens de tachtig-jarige oorlog en Willem van Oranje werd gered met cybernetica na de moordaanslag van Balthasar Gerards. Dit zou zeer grote gevolgen hebben gehad voor de onderlinge relaties in de republiek en er misschien tot hebben geleid dat Elisabeth competente leiders had gestuurd in plaats van de graaf van Leichester.
Dunwall is een fictieve wereld. Daarom is het per definitie geen what-if verhaal. We weten niet hoe de wereld er uit zou hebben gezien als ze geen walvisolie als energiebron hadden.

Maar hoe zit het met de rest van de setting. Stel dat Dunwall een alternatief London in onze alternatieve geschiedenis, laten we zeggen 1700, zou het dan Steampunk zijn?
Nee.
Het verhaal van Dishonored is één van loyaliteit en verraad en ook geen bijster originele kijk daarop. Het verloop op zich is cliché en voorspelbaar. ‘Wie had kunnen raden dat deze drie mannen die niet gerespecteerd werden zich tegen jou zouden keren om zelf de macht te grijpen!’ Het feit dat je van de bovennatuurlijke Outsider een gadget krijgt om hun gedachten te lezen houd de spanning er ook niet in.
Nu zijn er interessante keuzes die de speler kan maken die grote gevolgen hebben voor het verloop van situaties en zeker de moeite waard zijn om te verkennen, maar zal ik niet dieper op in gaan.
Waar het me hier om gaat is dat je ditzelfde verhaal in elke andere setting had kunnen plaatsen.
En dat is ook gebeurd. Het complot met de ziekte in een stad is meerdere malen verteld in spelen. Neverwinter Nights. Morrowind. Dragon Age. Al voordat je Dishonored gaat spelen weet je al door wie de ziekte is veroorzaakt. Een goed verhaal mag en kan simplistisch zijn, absoluut. Maar het is te cliché en te voorspelbaar. Net als de grote twist dat de goederikken eigenlijk slecht zijn voelt aan alsof ze de speeltijd proberen uit te rekken.
Voor de rest raakt geen enkel van thema’s van Steampunk. Hoe gaan wij om met technologie? Hoe gebruiken regeringen technologie? Het is zichtbaar in de setting, maar niet in Corvo’s verhaal. Het feit dat het nu in een retro-futuristische setting plaats vindt maakt het niet Steampunk.
Je kan er geen tandwielen op plakken, deze insmeren met walvisolie en het Steampunk noemen. Dit was waarschijnlijk ook helemaal niet wat de makers wilden doen. Zij wilde gewoon een visueel aantrekkelijke wereld maken met originele ideeën. Dat is gelukt. Dunwall is een mooie stad, ik vind ik al die ruïnes erg overdreven. Zelfs de huizen van gegoede burgers zien eruit over voetbalhooigans daar huis hebben gehouden. Maar afgezien daarvan een mooie titel die ik kan aanbevelen aan Steampunk liefhebbers.

Interactief verhaal! Holmes versus Captain Nemo

Brak... Ik ben onlangs begonnen met een nieuwe baan en nieuwe medicijnen tegen mijn hoge bloeddruk. Ik kan je zeggen dat het niet mee valt om mijn eigen deadlines op deze manier vol te houden. Dus vandaag even een kort onderwerp, maar iets wat mij zeer intrigeert.

Kickstarter projecten blijft mij verbazen. Nu heb ik Steampunk Holmes gevonden, een interactief verhaal door Richard Monson Haefel. Nu is een steampunk verhaal over Sherlok Holmes geen nieuw concept... Dit concept is zelfs al in televisie series toegepast. Maar een interactief boek. Wauw.

Als schrijver ben ik zelf erg geintreseerd in interactief vertellen. Sommige zijn zelfs van mening dat het de toekomst van schrijven is. Met de komst van het internet is schrijven een zeer normale en betaalbare hobby geworden. Daarnaast moet het concurreren met korte films en verhalen die op internet worden verspreid. Schrijvers moeten extra moeite doen om hun verhalen te verkopen en interactiviteit is mogelijk de sleutel. Zo zijn er schrijvers die een soundtrack aanbieden bij hun boek naast uitgebreide tekeningen.
Maar Steampunk Holmes gaat verder. Het is compleet programma, compleet met muziek, tekeningen, audioboek en een opvraagbare encyclopedie aan achtergrond informatie. Het doet mee een beetje denken aan boeken, logs en tomes die je kan vinden in videospelen, maar dan is de situatie omgedraaid. Je leest een lineair verhaal met de keuze om iets actiefs te doen in plaats van andersom.

Tja, is het verhaal goed? Geen idee? Ik moet het nog lezen. Zelfs al zou ik het verhaal niets vinden zou ik het concept van het interactieve verhaal graag willen ervaren. Is het de toekomst? Wie weet. Het is hoe dan ook een intrigerend idee dat in plaats dat je leest dat een karakter een ingewikkelde puzzel moet oplossen jij deze zelf mag oplossen... Als je dat wilt natuurlijk.

Voor meer informatie, zie http://www.steampunkholmes.com/

Steampunk Bible

Voor het schrijven van dit blog ben ik op zoek naar het nodige leesvoer voor onderwerpen en achtergrondinformatie. Eén van de eerste boeken die ik in mijn handen kreeg was,
The  Steampunk Bible van Jeff Vander Meer.
Deze ‘Bijbel’ is een interessant werk over de geschiedenis van Steampunk. Het verhaalt over zijn ontstaan in de literatuur en zijn overgang naar een subcultuur.

Het begint bij de bron, de 19^de eeuw en de industriële revolutie. Leuk aan deze hoofdstukken zijn de contemporaine tekeningen die zo uit een modern Steampunk verhaal kunnen komen. Schrijvers als Jules Verne, Oscar Wild en H.G. Wells en hun invloed op het heden worden uiteraard dieper uitgelicht, maar ook met elkaar vergeleken.
Van daaruit gaat het over op het begin van Steampunk als een literair genre en de geschiedenis van de huidige subcultuur.

Terloops komen ook alle stromingen en thema’s binnen de Steampunk aanbod en worden de meest gangbare types Steampunk oufits omschreven. Leuk om te weten, maar lang niet zo interessant als de interviews en persoonlijke columns die door het boek zijn verspreid.
Wat mij vooral fascineerde aan de omschreven ontwikkeling was de ‘amerikanisering’ van de Steampunk in de Verenigde Staten. Gezien het feit dat de Steampunk zich oorspronkelijk liet inspireren door Victoriaans Engeland heeft de Amerikaanse Steampunk zich deels onttrokken aan zijn Engelse grote broer en het uiterlijk een meer eigen identiteit gegeven. Er wordt zelfs gesproken over Nativepunk, maar daarvoor verwijs ik liever naar het blog van Miss Kagashi 

Na de geschiedenis-hoofdstukken komt de moderne Steampunk aan bod. Hierin worden een aantal onderwerpen besproken, zoals muziek, kunst, anarchisme en hoe de grote projecten zijn gerealiseerd en Steampunk als een kapstok wordt gebruikt voor meer maatschappelijke programma’s, zoals aandacht voor duurzaamheid of de ontwikkeling van groene stoom. Ik vond deze hoofdstukken minder om te lezen omdat het relatief kleine paragrafen zijn waarin weinig samenhang is aangebracht. Toch leuk om te weten waar ze allemaal mee bezig zijn. 

Tussen de regels van de hoofdstukken door komen artiesten, schrijvers en kunstenaars aan het woord die beschrijven wat Steampunk voor hen betekend. Wat mijzelf opviel is dat de ideeën die deze personen met het genre associëren al koesterde voordat zij in aanraking kwamen met het gedachtegoed. Een ervaring die ik met hen deel.
Door al deze visies op Steampunk komt ook het schizofrene karakter van de cultuur aan het licht. Onderling delen de deelnemers veel interesse, maar de motivaties om zich als Steapunker te kleden lopen zeer uit één. Sommige noemen zichzelf niet Steampunk omdat ze de term te beperkend vinden (mee eens). Of omdat hun smaak voor kleding en antiek toevallig overeenkomst met Steampunk, maar dat zij zich daar geen onderdeel van voelen (wat ik ook kan begrijpen).

Dat laat mij echter met de vraag, wat bindt ons dan?

Hoe dan ook, het boek mag zich met recht een Bijbel noemen, al zal de omvang bij de meeste wel wat tegenvallen. Als je meer wilt weten over de oorsprong van Steampunk en wat het allemaal omvat kan ik deze zeer aanbevelen. Het is bij de meeste online boekhandels verkrijgbaar.

Legend of Korra

In 2005 ontstond een nieuw fenomeen, genaamd Avatar: the Last Airbender. Een Amerikaanse serie met een anime-achtige uitstraling met vechtkunst, magie en tieners. Nu heb ik helemaal niets tegen anime. Anime heeft mij in de Steampunk heeft gebracht, maar een Amerikaanse serie die de stijl en één van de genres overneemt vond ik niet veel belovend. Anime brak op dat moment namelijk door in de westerse landen, vooral op de netwerken met veel tekenfilms waardoor ik lage verwachtingen had van Avatar. Maar vorig jaar ben ik gaan kijken en binnen een week had ik allee vier de seizoenen gezien. Kortom, ik vond het geweldig. De verhaallijn was episch, de karakters waren sympathiek en complex en de animatie buitengewoon prachtig. Het wist zelfs grote ideeën over te brengen op eenvoudige wijze zonder dat het verveelde. Het is echter wel een serie voor een jong publiek, dus een paar afleveringen hebben wat weg van een postbus 51 reclame, maar het bleef beperkt tot een minimum waardoor het ook voor volwassenen leuk is om te volgen.

Het verhaal speelt zich af in een wereld waar vier stammen leven. Elke stam heeft zogenaamde Benders. Zij kunnen het respectievelijke element van hun stam manipuleren, vuur, water, aarde en wind. Er is echter één persoon in de wereld die alle vier de elementen kan beheersen, en dat is de Avatar. Als één Avatar sterft wordt een nieuwe geboren, telkens in een andere stam. Anders zou het immers niet eerlijk zijn. Er is echter één probleem... De Avatar verdwijnt en wordt niet herboren.

In zijn absentie neemt de Vuurnatie grote delen van de wereld over en de andere stammen zijn niet bij machte hen te stoppen.  Twee jongeren van een achterlijk dorp op de Noordpool ontdekken echter dat de Ang, de Avatar, bevroren is geraakt in het ijs. Als de kind-avatar ontwaakt ontdekt hij wat er is gebeurt en begint zijn queste om de Avatar te worden en de drie stammen te verenigen tegen de Firelord.

Ik zal niet verder ingaan op het verhaal, want dat is niet de rede dat ik dit schrijf. Avatar heeft namelijk een vrij unieke wereld. Alles is Aziatisch kwa uiterlijk, wat aansluit bij de vechtkunst, maar vreemd genoeg had Avatar: tLAB Steampunk elementen.
De vuurnatie gebruikte luchtschepen, Ironclads en gigantische boren om hun rijk uit te breiden en  aangezien zijn zelf vuur konden maken hadden ze geen moeite om deze machines in beweging te houden. Het was een mooie toevoeging die Bending voor meer dingen bruikbaar maakte dan spektakelgevechten, maar het bleef een detail.

 In 2011 werd echter het vervolg op Avatar: The last Airbender aangekondigd. Avatar: the Legend of Korra. Het speelt zich zeventig jaar later af wanneer Ang inmiddels  isoverleden. Een nieuwe Avatar moet zijn plaats innemen en dat is Korra, een meisje van de Waterstam.
Meer dan dat wist ik niet over de serie. Ik had aanvankelijk geen behoefte om het te zien. Misschien was ik bang dat het niet kon tippen aan zijn voorganger, maar ook was ik niet wild van Korra. Door anime werden vrouwelijk uitziende jongens populair. Denk de borsten van Korra weg en maar haar schouders een paar centimeter breder en dat is wat je overhoud. De karakter ontwerpen zijn niet zo sprekend al in de eerste serie. Daarnaast dacht ik dat ik haar karakter niet leuk zou vinden. Het probleem met vrouwen in fictie is namelijk dat ze vaak door mannen geschreven worden, wat niet veel belovend is. Nu zijn er natuurlijk uitzondering, zoals Buffie The Vampire Slayer en andersom is ook geen gegarandeerd succes, Twilight, uch uch.

Hoe dan ook. Deze week ben ik Korra gaan kijken en... Het is niet slecht, maar zeker niet zo goed als tLAB. De serie neemt zijn tijd niet om Korra te leren kennen en ze is minder sympathiek dan Ang. Ook speelt het eerste seizoen zich bijna alleen af in Republic City waardoor het minder episch is dan zijn voorganger.
Maar als het verhaal voortsleept word te spanning sterker en heeft het verhaal een paar interessante twists die de anders niet zo interessante slechteriken ineens zeer gevaarlijk maken zonder nieuwe, verstorende elementen aan het canon van Avatar toe te voegen.
Over canon gesproken; als je de serie wilt kijken kan je wel aanraden om de eerste te zien, omdat de hoofdpersonen terugkomen in deze serie. Het zijn namelijk scènes die geen indruk zullen maken als je deze niet kent.

Maar goed. Als ik de Last Airbender zo veel beter vond, waarom heb ik het dan over Korra op een blog geweid aan Steampunk? Omdat het de toekomst is natuurlijk!

Het is zeventig jaar later en daarom hebben de makers de hele setting Steampunk gemaakt. Republic City is een Steampunkstad met chinezen ornamenten en een Japans-Pruisische kledingstijl. De bewoners rijden rond in Fort-achtige wagens en de slechteriken vechten met fraaie gadgets die hun even gevaarlijk maakt als hun magische tegenhangers. Het heeft zelfs zijn eigen kwaadaardige genieën met robotlegers. Maar het breekt niets af van de wereld van Avatar. Naar mijn mening dan. Vele zien deze veranderingen wel als een afbreuk van de rurale wereld van Avatar: tLAB. Dat maakt deze serie zo polariserend onder fans, maar ik vond het absoluut niet storend.

De Steampunk gaat echter verder dan het uiterlijk  Eén van de thema's is ook het conflict tussen magie en technologie. Beter gezegd, zij die de elementen kunnen beheersen en zij die afhankelijk zijn van technologie. De Equalists voelen zich onderdrukt door de Benders die alle autoriteit in handen hebben. Onder leiding van de gemaskerde Aman proberen zij de Benders te bestrijden en Korra beland midden in dit conflict als de nog onervaren Avatar. Het is een klassiek verhaal van de strijd tussen de have's en the have-not's en de machthebbers die van dit conflict profiteren. Helaas gaat dit verhaal ten koste van Korra's personage die in het eerste seizoen niet heel erg veranderd. Ook de andere personages van 'Team Avatar' krijgen niet heel veel aandacht. Sterker nog, ik kan mij de namen van de andere karakters niet eens herinneren. Dat vind ik jammer, want de dynamiek tussen de karakters en hun individuele complexiteit maakte de eerste serie zo sterk.

Maar goed. The Legend of Korra is desondanks een goede serie die zeer de moeite waard is. Het is jammer dat deze serie het nalatenschap van zijn voorganger niet kan waarmaken. 

Laten we even kennis maken ...

Ave,

Mijn naam is dr Marcius von Rosenstein,

Partime illustrator, artist and fulltime mad scientist .

Ik zal vaker een stukje schrijven voor deze blog, dus laten we even kennis maken.

Door het verhaal hoe ik in aanraking kwam met steampunk…

We gaan terug naar mijn jeugd toen ik een jaar of 8 was,

Terwijl de meeste kinderen in ons buurt knikkerden en voetbalden,

Was ik altijd met lego bezig, daar bouwde ik mijn eerste steampunk machines van.

Toen al droeg ik goggles, nou ja verbouwde ski en duikbrillen op mijn hoofd.

Alleen toen wis ik niet dat het  steampunk was…

Je kan zeggen dat mijn fascinatie altijd al lag bij de victoriaanse Engeland,

Mannen met hoge hoeden die de wereld domineerden in mystieke groepen.

Vage figuren in mistige straten,

het oude maakte weg voor het nieuwe,

Een tijd van tegenstrijdigheid, van voortgang…

Langzaam verdiepte ik me in die tijd en wou me dus ook zo kleden

Ik werd dus  een lange tijd voor een goth aangezien,

Toen vergde het enige creatieve tijd  om industrieel victoriaans uit te zien.

Vintage winkels waren zeldzaam,al helemaal in de dorp waar ik woonde.

Dus ik kocht historisch uitziende gothic kleding en verbouwde het zelf,

Met tandwielen,klok onderdelen enz enz…

  

Ongeveer zes jaar geleden kwam een omschakeling,

Steampunk maakte zijn opmars in Nederland,

Langzaam werd Steampunk commercieel en voor groter publiek aantrekkelijk.

Er kwam te veel troep, naar mijn mening, op de markt. Het ging weinig  meer over creativiteit,

Maar mijn hart ligt nog steeds in de industriële victoriaans tijdperk.

Nu kleed ik me eigenlijk juist weer meer historisch victoriaans …

Dat is de punk in mij…

Tijdloze elegantie

Vandaag wat anders dan anders. Dit artikel heb ik eerder geschreven voor zeikkrant.nl  (binnenkort Antonweb.nl ). Het is geschreven voor een publiek dat nooit eerder van Steampunk heeft gehoord wat op zich best een uitdaging was, maar ik ben er zelf best blij mee.


Terwijl ik op mijn ergonomisch toetsenbord van Logitech werk staat een Underwood typemachine   vlak achter me op de kast, al dertig jaar lang en vraag mij af, wat zal het lot zijn van mijn Logitech?
Wie kent ze niet, de oude trappedaal-aangedreven Singer naaimachines of de Underwood typemachines. In heel wat huishoudens staat en dergelijk stuk antiek in het zicht. Als kind typte ik graag op onze oude Underwood, niet om een brief te schijven, maar om de onderdelen te zijn bewegen. Dat is waarschijnlijk de grootste aantrekkingskracht van de oude technologie. Met een beetje logisch nadenken kan zelfs een kind onderdekken hoe de Underwood werkt, puur door te observeren. Toch blijven het mechanische wonderen. Zo wonderbaarlijk zelfs dat het een hele generatie van vormgevers heeft geïnspireerd.
In Nederland is het nog niet doorgebroken, maar het maakt wel een opmars.
Jaap Verbrug is één van de vormgevers van de attractie De Vuurproef in het Spoorwegmuseum te Utrecht dat sinds november 2012 te bezichtigen is.

“Ineens viel het woord steampunk. Toen wisten we: dat is een leuk handvat om mee te beginnen… Soms is Steampunk heel mooi, maar vaak te vergezocht. In De Vuurproef hebben we het spaarzaam toegepast.”

Sommige zullen er wel een van gehoord hebben, maar in Nederland heeft het nog weinig bekendheid. Het begon als grap van drie Amerikaanse schrijvers die zich in de jaren ’80 lieten inspireren door verhalen van Jules Verne en H.G. Wells. Maar twintig jaar later is een wereldwijde subcultuur ontstaan die het best bekend is om de esthetiek van haar uiterlijke vormgeving. De steil is te omschrijven als een combinatie van vrije creativiteit en technologie en (kostuum)geschiedenis.

Het is een uitdaging om uit te leggen wat Steampunk is omdat er geen ronde definitie voor is. Van oorsprong was het een literair genre, afgeleid van Cyberpunk. Later hebben deze verhalen kunstenaars, modeontwerpers en ambachtslieden dusdanig geïnspireerd dat er een heuse een subcultuur uit is voortgekomen, met een specifieke uitstraling die overeenkomt met Gothic en Cosplay.
In de jaren ’80 begonnen schrijvers te experimenteren met ‘wat als?’-verhalen in de traditie van Jules Verne en H.G. Wells. Wat als de moderne-computer in 1850 was uitgevonden? Hoe zou de wereld eruitzien als stoommachines de mens in 1900 naar de maan konden brengen? Dit zijn de werelden die deze auteurs proberen tot leven te brengen. Het zijn mooie werelden waarin alles is voorgegeven in de stijl van de Victoriaanse en Edwards tijd, zoals Baroque en Arte Niveau, maar waar tirannen heersen dankzij technologie die vandaag de nog ondenkbaar zijn. In 1850 bewandelen gentlemen met hoge hoeden en ladies in hoepelrokken de straten van vliegende steden. Zeppelins ten grote van vrachtschepen vliegen over en robots met boilers op het rug bewaken elke straathoek. Het brengt  de toeschouwer terug naar het verleden wat nooit heeft bestaan, maar ondanks alle technologische innovatie haar identiteit niet heeft verloren.

Iemand hoeft niet bekend te zijn met geschiedenis, sciencefiction of Lord of the Rings om de esthetica van Steampunk te kunnen waarderen. Vrouwen vergapen zich aan de victoriaanse jurken en mannen observeren graag de mechanische creaties die horen bij de stijl.

Steampunkers kleden zich anachronistisch, zowel nostalgisch als futuristisch. Meestal is de kleding gebaseerd op de Engelse mode uit de tijd van Dickens en Jules Verne, tevens het begin van de eerste sciencefiction, maar ook de romantiek en het kritiek op het imperialisme van de westerse grootmachten. De verhalen gaan over hoe technologie de mens en zijn maatschappij beïnvloed, in de traditie van Wells en dat doen Steampunkers nog steeds. Ze hergebruiken oude kleding en apparaten in hun kostuums die hen een zekere Retro-look geven.

Waarom ze zich zo kleden kan van alles zijn? Sommige vinden het gewoon leuk om zich te kleden als in de verhalen van Dickens en andere experimenteren met hun identiteit. Maar uiteindelijk draait Steampunk om creativiteit en het in stand houden van ouderwetse technologie en ambachten in een tijd waarin ontwikkelingen zo snel gaan dat vaardigheden en vindingen hun relevantie verliezen binnen enkele jaren.

Ergonomisch Keyboard,
ontworpen door Datamancer

Het gaat bij Steampunk niet om het herleven van het verleden. Het is ook geen kruistocht tegen moderne technologie. Verre van zelfs. Het gaat over hoe wij met technologie omgegaan en de wegwerp-mentaliteit die is ontstaan. Dat is waarschijnlijk de reden dat een groeiende groep mensen nostalgisch zijn geworden naar een tijd dat elk product een kunstwerk was op zijn eigen manier, in plaats dat het ergens van de lopende band is afgerold. Steampunk probeert de elegantie in machines weer terugbrengen en het onderdeel te maken van onze individuele identiteiten. Daarom nemen zij voorbeeld aan het verleden waar, op een één of andere manier, elegantie tijdloos lijkt te zijn.

Last Exile

Dat Japanse animatie studio's zich hebben laten inspireren door Steampunk is niets nieuws. Steamboy, Porko Rosso, Howls Castle en Steam detectives zijn maar een paar voorbeelden daarvan. Anime (Janpanse tekenfilms) zijn mijn eerste echte kennismaking geweest met Steampunk en in het bijzonder de serie Last Exile.

Last Exile speelt zich af op de retrofuturistische wereld Prestor dat ik opgedeeld in koninkrijken. Prestor is lijkt op aarde, maar de verschillende gebieden worden gescheiden door enorme woestijnen, bergketens en een permanente storm genaamd de GrandStream waar alleen vogels hun weg door weten te vinden.
Het verhaal gaat over Claus Valca en zijn navigator Lavi Head, twee wezen van zeventien die als luchtkoeriers hun brood verdienen. Hun grote droom is ooit zoals hun vaders hebben geprobeerd de Grandstream te doorkruisen in de Vanship (een retrofuturistisch vliegtuig) die hun ouders en hen hebben na gelaten.
Hun ambities veranderen achter als zij tijdens een race een gewonde piloot tegenkomen die op de vlucht voor een merkwaardige witte Vanship. Als ze zijn neergestorte Vanship vinden ontdekken ze dat hij een jong meisje op zijn schoot heeft, genaamd Alvis Hammilton.
Claus en Lavi ontfermen zich Alvis, maar het duurt niet lang voordat de stervormige vanship hen weer heeft gevonden.
De twee piloten vluchten in hun oude barrel maar worden ingehaald. Deze Vanship gaat ook door als robot en schopt Claus arse, totdat hij wordt gered door Alex Row, een mengeling van Kapitein Nemo, Kurt Cobain en Mel Gibson, die eigenhandig de Robot uitschakeld.
Alex Row is de kapitein van het schip Silvervana (of Silvana afhankelijk van de vertaling). Mysterieus luchtslagschip dat ooit door het koninkrijk Anatory, waar Claus en Lavi vandaan komen, maar niet luistert naar enig gezag.

De krux van het verhaal is Alex Row en zijn gevecht tegen 'The Guild'. De rol van the Guild komt overeen met het Gilde uit de Dune serie van Frank Herbert. De bevolking van Prestor is afhankelijk van grote luchtschepen voor haar logistiek en oorlogsvoering, maar alleen the Guild heeft de kennis om deze schepen in de lucht te houden. In elk luchtschip zit een unit die door Gildeleden worden onderhouden en op elk moment het schip kan verlaten, waarop het neerstort. Elke handeling die met degelijke schepen wordt verricht moet met toestemming van het gilde, zoals oorlogvoeren. Dit is generaties lang goed gegaan, maar nu is deze organisatie overgenomen door de Megalomane Meastro Delphine die elke tegenstand heeft uitgeschakeld en nu ook de mysterieuze Exile wilt bemachtigen. Alvis Hamilton is echter de sleutel tot deze machine en de Silvervana is het enige schip die geen gildeleden aan boord heeft en daarom kan doen wat het wilt, wat Rowe een kapitein Nemo-achtige tint geeft.

Het concept van de serie is bedacht door Range Murata, die ook aan andere anime heeft gewerkt als Blue Submarine No. 6 en Shangrila. In principe had Studio Gonzo hem onbeperkt budget gegeven om iets te bedenken en gezegd. 'Ga los!' Vervolgens heeft Murata Arte Deco gecombineerd met ontwerpen en kleding uit de jaren twintig en daar een napoleontisch tintje aan gegeven wat de serie zijn unieke stijl geeft.
Daarnaast heeft Gonzo boven verwachting CGI met animatie gecombineerd. De schepen en Vanships zijn allemaal CGI, maar stoort niet met de achtergrond.

Dat gezegd te hebben is Last Exile zeer aan te bevelen. Het verhaal is niet perfect en sommige karakters verdiende meer uitgewerkt te worden. Vooral Claus is gewoon een goedzak en maakt niet veel ontwikkeling door. Dit kan echter te maken hebben gehad met het feit dat de serie twee seizoenen zou krijgen, maar halverwege is dat teruggebracht naar één.
Intussen heeft Last Exile een vervolg in manga/strip vorm Last Exile: Travelers from the Hourglass en, het tergelegenheid van haar 10-jarig bestaan uitgebrachte, Last Exile: Ginyoku no fam /of Fam the Silverwing, maar op deze serie bewaar ik voor een andere keer! ...Grom




Vond je dit artikel leuk en informatief. Like het dan op facebook of Blogspot. Ik de rechterbalk kan je ook een volger worden van dit Blog.

Ben ik, Punk?

"Kleed jij je zo om een boodschap uit te dragen?” wordt mij wel eens op straat gevraagd of door collega's. ...Dat, of de vraag of ik bij een religieuze gemeenschap hoor. 

Het is een vraag die ik eerst beantwoordde met: ”Nee...” Niet bewust. Ook
als ik het er met andere Steampunkers over heb heeft de stroming geen boodschap en kan zeker niet als ideologie gezien worden.
Laten we zeggen dat ‘wij’ ons zelf niet echt punk vinden.
Maar is dat zo?

Er zij veel manieren om Steam en Punk te benaderen. Vanuit het literaire genre wordt vaak de nadruk gelegd op de tirannie van de staat en de wereldrijken die zijn groot geworden dankzij hun technologische superioriteit, niet-subtiel gebaseerd op het Britse Gemenebest.
Eén van de belangrijkste thema’s is hoe de mens de met technologie omgaat en uiteindelijk misbruikt om er zelf beter van te worden. Als we dit thema vertalen naar de subcultuur is er inderdaad een afkeer voor de manier hoe onze maatschappij is gericht op massaconsumptie waarin prachtige uitvindingen worden gereduceerd tot  nutteloze tijdverdrijvers met nummers achter hun naam.

Nu is deze zienswijze niet uniek voor Steampunk. De meeste mensen in mijn omgeving klagen over de hersenloze en soms asociale manier waarop mensen met technologie omgaan. Hardop praten door de mobiele telefoon in het openbaar, schelden over de XBox, nonstop klooien met de Iphone of Ipad, pesterijen over internet en eindeloze uren achter facebook of twitter doorbrengen zonder iets van enige relevantie te vermelden. Er worden zelf ziektebeelden aan dit soort gedrag gegeven. Allemaal de schuld van technologie!

…Natuurlijk niet.

De mens is de enige schuldige. Technologie is er om ons gelukkig te maken. Helaas heeft deze munt een keerzijde waar de media, en daarom de mens, in het algemeen maar al te graag de nadruk op legt. Ze zien het op de televisie en klagen te dan over op twitter of facebook of zetten het op hun blog hoe kut de technologie wel niet is, zoals ik nu doe…. Oh, wacht.

Liefde voor technologie is een must voor een Steampunker. Ja, het legt de nadruk op de elegante, oude, vaak  stoom aangedreven, technologie. Maar wel technologie dat moderne en zelfs futuristische handelingen uitvoeren. Stoom aangedreven cybernetische protheses bijvoorbeeld, computers, brillen… Oh God, de brillen! Zelf hoge hoeden en naaldhakken worden vaak voorzien van technische snufjes.
Kortom Steampunk is een ode aan de technologie, maar technologie zoals we het graag zouden willen zien. Mooi, elegant, creatief en avontuurlijk. Niet alleen we willen we zien hoe het werkt, tandwielen zien draaien en het geknars en gerinkel van de onderdelen horen. Het voegt toe aan onze identiteit, laat zien wie we zijn. Technologie is niet alleen bruikbaar, maar een genot om te hebben. Nog leuker is het om het zelf te maken en er trots op te zijn.

Stoom is het symbool geworden voor onze liefde voor technologie, maar is Steampunk echt punk? Hangt er van af hoe je het bekijkt… Het is romantisch en anachronistisch. Het heeft zich zeker tegen de hedendaagse trend in de technologische ontwikkelingen en massaconsumptie gekeerd… Dus ja, het is punk-achtig.

Maar hier heb ik zelf problemen mee, want Punk is, in mijn beleving, 'tegen'. Tegen autoriteit, tegen conformisme, tegen de traditionele klassen, tegen de rijken tegen de banken en alles wat de huidige maatschappij overheerst.
…Ik ben liever 'voor iets', dan 'tegen'. Ik ben voor gelijkheid, voor begrip, voor veiligheid, eigen keus en boven alles creativiteit.

Ik geloof dat Steampunk een positieve kracht is. Iets wat toevoegt in plaats van probeert te vervangen. Hedendaagse inspireert niet ondanks de wonderen die we daarmee kunnen verrichten. Dus wordt er voorbeeld genomen aan het verleden, toen vakmannen al hun kunde en liefde gebruikte om hun creaties te vervaardigen en machines praalstukken waren. Dit heeft niets te maken met een verlangen naar de wereld van vroeger. Het verleden terugbrengen brengt immers ook alle narigheid met zich mee.
Als er een tijd die ik zou willen herleven is het een heden waarin al die narigheid niet zou hebben bestaan... Dat is mijn nostalgie, de tijd die nooit heeft bestaan. Daarom voeg ik het toe aan het heden met de prille hoop dat andere mijn voorbeeld volgen. 

Dus ik denk dat dit mijn boodschap is. Maak het heden mooi door voorbeeld te nemen aan het verleden en geef technologie zijn elegantie terug.




Heb jij van dit stuk wat opgestoken? 'Like' het op Facebook of Blogger.