Steampunk Bible

Voor het schrijven van dit blog ben ik op zoek naar het nodige leesvoer voor onderwerpen en achtergrondinformatie. Eén van de eerste boeken die ik in mijn handen kreeg was,
The  Steampunk Bible van Jeff Vander Meer.
Deze ‘Bijbel’ is een interessant werk over de geschiedenis van Steampunk. Het verhaalt over zijn ontstaan in de literatuur en zijn overgang naar een subcultuur.

Het begint bij de bron, de 19^de eeuw en de industriële revolutie. Leuk aan deze hoofdstukken zijn de contemporaine tekeningen die zo uit een modern Steampunk verhaal kunnen komen. Schrijvers als Jules Verne, Oscar Wild en H.G. Wells en hun invloed op het heden worden uiteraard dieper uitgelicht, maar ook met elkaar vergeleken.
Van daaruit gaat het over op het begin van Steampunk als een literair genre en de geschiedenis van de huidige subcultuur.

Terloops komen ook alle stromingen en thema’s binnen de Steampunk aanbod en worden de meest gangbare types Steampunk oufits omschreven. Leuk om te weten, maar lang niet zo interessant als de interviews en persoonlijke columns die door het boek zijn verspreid.
Wat mij vooral fascineerde aan de omschreven ontwikkeling was de ‘amerikanisering’ van de Steampunk in de Verenigde Staten. Gezien het feit dat de Steampunk zich oorspronkelijk liet inspireren door Victoriaans Engeland heeft de Amerikaanse Steampunk zich deels onttrokken aan zijn Engelse grote broer en het uiterlijk een meer eigen identiteit gegeven. Er wordt zelfs gesproken over Nativepunk, maar daarvoor verwijs ik liever naar het blog van Miss Kagashi 

Na de geschiedenis-hoofdstukken komt de moderne Steampunk aan bod. Hierin worden een aantal onderwerpen besproken, zoals muziek, kunst, anarchisme en hoe de grote projecten zijn gerealiseerd en Steampunk als een kapstok wordt gebruikt voor meer maatschappelijke programma’s, zoals aandacht voor duurzaamheid of de ontwikkeling van groene stoom. Ik vond deze hoofdstukken minder om te lezen omdat het relatief kleine paragrafen zijn waarin weinig samenhang is aangebracht. Toch leuk om te weten waar ze allemaal mee bezig zijn. 

Tussen de regels van de hoofdstukken door komen artiesten, schrijvers en kunstenaars aan het woord die beschrijven wat Steampunk voor hen betekend. Wat mijzelf opviel is dat de ideeën die deze personen met het genre associëren al koesterde voordat zij in aanraking kwamen met het gedachtegoed. Een ervaring die ik met hen deel.
Door al deze visies op Steampunk komt ook het schizofrene karakter van de cultuur aan het licht. Onderling delen de deelnemers veel interesse, maar de motivaties om zich als Steapunker te kleden lopen zeer uit één. Sommige noemen zichzelf niet Steampunk omdat ze de term te beperkend vinden (mee eens). Of omdat hun smaak voor kleding en antiek toevallig overeenkomst met Steampunk, maar dat zij zich daar geen onderdeel van voelen (wat ik ook kan begrijpen).

Dat laat mij echter met de vraag, wat bindt ons dan?

Hoe dan ook, het boek mag zich met recht een Bijbel noemen, al zal de omvang bij de meeste wel wat tegenvallen. Als je meer wilt weten over de oorsprong van Steampunk en wat het allemaal omvat kan ik deze zeer aanbevelen. Het is bij de meeste online boekhandels verkrijgbaar.